40,6 proc. Polaków posiada niski poziom wiedzy finansowej, 33,2 proc. średni, a 26,1 proc. wysoki – wynika z badania przeprowadzonego przez Narodowy Bank Polski.
„26,1 proc. osób zaprezentowało wysoki poziom wiedzy finansowej, 33,2 proc. – średni, a 40,6 proc. prezentowało niski poziom tej wiedzy. Poziom wiedzy finansowej jest niemal identyczny wśród kobiet i mężczyzn – różnice w tym względzie są marginalne” – napisano w opracowaniu badania.
„Wysoką wiedzę finansową prezentują raczej osoby dorosłe (35 proc. w przedziale wiekowym 25-39 lat i 29,6 proc. w przedziale 40-54 lat), o wykształceniu średnim (32,4 proc.) i wyższym (35,3 proc.). Jeżeli chodzi o szczególnie duży odsetek ludności o niskim poziomie wiedzy finansowej, to są to szczególnie osoby powyżej 55 roku życia (55 proc.) oraz osoby o wykształceniu podstawowym, gimnazjalnym lub bez formalnego wykształcenia (65,3 proc.)” – dodano.
W celu zbadania wiedzy finansowej zadano respondentom trzy pytania badające zrozumienie trzech koncepcji ekonomicznych: (1) odsetek i oprocentowania, (2) inflacji oraz (3) ryzyka związanego z inwestowaniem:
– proszę wyobrazić sobie sytuację, w której na koncie oszczędnościowym oprocentowanym na poziomie 2 proc. w skali roku ma Pan/i 100 złotych. Jeżeli nie dokona Pan/i żadnych wypłat oraz nie zostaną pobrane żadne opłaty za prowadzenie konta, jaka kwota będzie znajdować się na koncie po pięciu latach? Możliwe odpowiedzi: ponad 102 zł, dokładnie 102 zł, mniej niż 102 zł, nie wiem.
– proszę wyobrazić sobie, że oprocentowanie Pan/i konta oszczędnościowego to 1 proc. rocznie, a poziom inflacji wynosi 2 proc. rocznie. Czy po upływie roku za środki zgromadzone na koncie będzie Pan/i kupić mógł/mogła kupić: więcej niż dzisiaj, tyle samo co dzisiaj, mniej niż dzisiaj, nie wiem.
– proszę wskazać, czy poniższe twierdzenie jest prawdziwe czy fałszywe: „Kupowanie akcji jednej firmy zazwyczaj zapewnia bezpieczniejszy zwrot z inwestycji niż zakup jednostek uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lokującym środki w akcje wielu firm”. Możliwe odpowiedzi: prawda, fałsz, nie wiem.
Indeks wiedzy finansowej respondentów wyliczony został w sposób taki, że rozpoczynając od 0, każda poprawna odpowiedź zwiększała wynik respondenta o 1, zaś błędna zmniejszała tenże wynik o 1. Udzielenie odpowiedzi „nie wiem” nie było karane stratą punku.
Respondent mógł uzyskać wynik w przedziale od -3 do 3. Wynik wynoszący 3 (wszystkie odpowiedzi poprawne) został scharakteryzowany jako wysoka wiedza finansowa, wynik równy 1 lub 2 jako średnia wiedza finansowa, zaś wynik w przedziale od -3 do 0 jako niska wiedza finansowa.
Badanie opinii społecznej zostało przeprowadzone w okresie 15 września – 15 października 2020 r. na reprezentatywnej grupie 1265 respondentów w wieku od 15 lat.
(PAP Biznes)