„W przyszłym roku sytuacja będzie dużo trudniejsza niż obecnie i czeka nas silne spowolnienie gospodarcze, mam tylko nadzieję, że nie recesja” – ostrzega prof. Leszek Balcerowicz.
Poniedziałkowy wykład otwarty byłego ministra finansów, autora reformy na rzecz stabilizacji i transformacji polskiej gospodarki po upadku komunizmu (tzw. „Planu Balcerowicza”), dotyczył obecnej sytuacji ekonomicznej Polski oraz możliwych scenariuszy jej zmiany w perspektywie krótko- i długookresowej.
Zdaniem Profesora Leszka Balcerowicza nie należy się zachwycać wysokimi wskaźnikami wzrostu z pierwszej połowy roku, bo duża część tego wzrostu wynika z gromadzenia przez firmy zapasów.
Zdaniem byłego ministra finansów do głosu będą coraz bardziej dochodzić koszty nieodpowiedzialnej polityki ekonomicznej prowadzonej przez polski rząd w ostatnich latach oraz niekorzystne czynniki zewnętrzne. Żeby stawić czoła tym piętrzącym się problemom potrzebny jest bardzo dobry program gospodarczy. I on z całą pewnością nie może polegać na kontynuacji kupowania głosów wyborców – zaznaczył w czasie wykładu prof. Balcerowicz podkreślając przy tym, że od stabilności i stanu gospodarki zależy interes i dobrostan wszystkich grup.
Autor wykładu przedstawił także scenariusz długookresowy i przywołał prognozy, według których przeciętny przewidywany wzrost naszej gospodarki będzie oscylował w najbliższych latach na poziomie 1.6%. Profesor zaznaczył jednak, że nie jesteśmy skazani na taki scenariusz, bo jest on jedynie scenariuszem ostrzegawczym.
Według prof. Balcerowicza nie sprzyja nam między innymi demografia, czyli starzejące się społeczeństwo i malejąca liczba osób pracujących – są szacunki, że za kilkanaście lat w Polsce będzie nawet o 10 procent mniej osób w wieku produkcyjnym, niż obecnie. Tu należałoby coś zrobić – podkreślił ekonomista.
Zdaniem wykładowcy czynnikiem kompensującym byłby wzrost produktywności i innowacyjności, a to będzie zależeć od rozszerzania wolności gospodarczej, w tym m.in. własności prywatnej i konkurencji, a także od inwestycji w dobre szkolnictwo. Profesor Balcerowicz zauważył przy tym, że mitem jest przekonanie, że w edukacji sprawdza się tylko państwo, czego dowodzi chociażby przykład założonej przez prof. Tadeusza Pomianka Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie.
Autor wykładu zwrócił także uwagę, jak duże zagrożenie dla wolności gospodarczej oraz dla wolności mediów stanowi własność państwowa. Zdaniem profesora Balcerowicza nawet stosunkowo niewielkie ilości własności państwowej pozwalają dawać wysokie zarobki osobom niekompetentnym, zaś spółki państwowe są w stanie kupować wolne media oraz finansować kampanię wyborczą rządzącego ugrupowania.
W demokracji nie ma się co żalić na rządzących, tylko działać, i to w sposób zorganizowany, siła jest w organizacji a nie w narzekaniu – zwracał także uwagę ekonomista.
W drugiej części spotkania ze strony słuchaczy padły pytania o to, jak ważna jest Unia Europejska dla naszego wzrostu gospodarczego, jaki jest obecnie najbardziej efektywny sposób oszczędzania oraz czy wyższe podatki (przykład Szwecji) byłyby dobrym rozwiązaniem dla krajowej polityki ekonomicznej.
Wykład otwarty pt. „Scenariusze dla Polski” odbył się 6 czerwca 2022 roku w Auli im. prof. Jerzego Chłopeckiego w siedzibie WSIiZ przy ul. Sucharskiego