Turystyka

Nienadówka: historia, pamięć i wybitne postacie polskiej kultury

nienadówka
fot. Powiat rzeszowski

Nienadówka to miejscowość o głęboko zakorzenionej polskiej historii, szczególnie związana z wydarzeniami XX wieku.

Jednym z ważniejszych elementów pamięci historycznej w tej wsi jest „Brama Pamięci” – monumentalne drzwi z brązu zaprojektowane przez Bronisława Chromego, upamiętniające tragiczne wydarzenia II wojny światowej.

Znajdują się one w miejscowym kościele i przedstawiają wizję obozu koncentracyjnego oraz postać Jezusa Frasobliwego, spoglądającego na tragizm ludzkiego losu. Inspiracją do stworzenia tego dzieła była tablica z nazwiskami parafian poległych podczas hitlerowskiej okupacji.

Nienadówka była także miejscem działalności sowieckiego obozu śledczego NKWD, który znajdował się w pobliskiej Trzebusce. Obozy te, organizowane w 1944 roku po wkroczeniu Armii Czerwonej, służyły jako miejsca przetrzymywania i przesłuchiwania żołnierzy AK, a także „niesubordynowanych” żołnierzy Armii Czerwonej. Skazańców wywożono na śmierć do lasów w Turzy i za Nienadówką, gdzie wielu z nich zginęło w okrutny sposób, pozbawieni możliwości identyfikacji.

Jedną z ofiar represji był żołnierz AK Antoni Miazga, zamordowany w lipcu 1944 roku. Jego ciało znaleziono w strumieniu po wielu tygodniach, a pochowano go na nienadowskim cmentarzu. Kolejną ofiarą był Jan Buczak, dowódca AK z Nienadówki, który został zastrzelony podczas obławy NKWD. Jego ciało zostało zabrane przez funkcjonariuszy i do dziś nie odnaleziono miejsca jego pochówku.

Nienadówka związana jest także z życiem i twórczością dwóch wybitnych postaci polskiej kultury. Jerzy Grotowski, legendarny reżyser teatralny, urodził się w Rzeszowie, ale część swojego dzieciństwa spędził w Nienadówce, gdzie jego matka pracowała jako nauczycielka. Grotowski, znany na całym świecie za swoje innowacje w teatrze, nigdy nie zapomniał o tej miejscowości i wspominał ją w wielu swoich wypowiedziach, co nadało jej mitologiczne znaczenie w świecie teatru.

Jan Bolesław Ożóg, urodzony w Nienadówce, był wybitnym poetą i przedstawicielem autentyzmu w literaturze polskiej. Jego twórczość skupiała się na codziennym życiu i losie człowieka, z silnymi odniesieniami do rzeczywistości wiejskiej. Jako założyciel grupy literackiej Barbarus, Ożóg wpisał się w kanon polskiej literatury, a jego poezja, opisująca brutalność życia i śmierci, była wielokrotnie nagradzana.

Nienadówka pozostaje miejscem, gdzie pamięć o tragicznych wydarzeniach XX wieku i wybitnych postaciach kultury polskiej jest pielęgnowana poprzez patriotyczno-religijne uroczystości oraz dbałość o historyczne obiekty, takie jak „Brama Pamięci” czy miejsca kaźni ofiar NKWD.

Dodaj komentarz

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

To Top