Pałac w Tyczynie odzyskał swój dawny blask i stał się znanym miejscem wartym odwiedzenia.
Oprócz swoich walorów architektonicznych, otoczony jest malowniczym parkiem krajobrazowym, co czyni go atrakcyjnym miejscem do produkcji filmowych i fotograficznych.
Pałac jest przykładem typowego dla tego regionu założenia pałacowego, łącząc w sobie wiele wcześniejszych stylów architektonicznych.
Architektura i historia Pałacu
Murowany pałac, który możemy podziwiać dzisiaj, został zbudowany w latach 1862-1869 z inicjatywy hrabiego Ludwika Wodzickiego. Początkowo miał kształt zbliżony do kwadratu z oficyną po zachodniej stronie. W 1881 roku dodano pawilon gościnny, a w 1892 roku przebudowano oficynę, którą połączono z pawilonem za pomocą łącznika. Pałac znajduje się w centralnej części założenia, a jego front jest skierowany na wschód. Zachowany do dziś wystrój zewnętrzny pochodzi z końca XIX wieku i łączy w sobie wiele wcześniejszych stylów architektonicznych, w tym portyk na frontowej ścianie oraz wieże z loggią na południowej ścianie.
Park krajobrazowy
Park krajobrazowy otaczający pałac został uformowany w drugiej połowie XIX wieku na wcześniejszym założeniu. Zachowały się w nim skupiska starodrzewu, w tym drzewa pomnikowe takie jak buki pospolite, dęby szypułkowe i lipy. W skład dawnego zespołu pałacowo-parkowego wchodziły również stajnie cugowe, spichlerz i oranżeria, która znajdowała się pomiędzy pałacem, pawilonem a oficyną.
Rewitalizacja i obecne wykorzystanie
W ramach niedawnych prac rewitalizacyjnych, prowadzonych przez Powiat Rzeszowski, pałac oraz jego otoczenie zostały gruntownie odnowione. W pałacu mieści się szkoła, która również została rozbudowana. Stara oficyna została przekształcona na internat, a na terenie założenia powstała sala gimnastyczna oraz scena widowiskowa z kaskadową widownią.
Ochrona Zabytków
Pałac i park o powierzchni 11,8 ha są objęte ochroną konserwatorską i od 1968 roku wpisane do rejestru zabytków.
Hrabia Ludwik Wodzicki: Postać Historyczna
Hrabia Ludwik Wodzicki, inicjator budowy pałacu, był jednym z najwybitniejszych galicyjskich działaczy politycznych. W 1877 roku został mianowany Marszałkiem Sejmu Krajowego Galicji, a jego kariera polityczna trwała ponad trzy dekady. Był znany z dobrego gospodarowania dobrami tyczyńskimi oraz z zaangażowania w działalność narodowowyzwoleńczą, szczególnie podczas powstania styczniowego.
Upamiętnienie działalności Wodzickiego
Ludwik Wodzicki był aktywnym uczestnikiem powstania styczniowego, organizując wsparcie dla oddziałów powstańczych i szpitale dla rannych żołnierzy. Jego zaangażowanie zostało upamiętnione tablicą na pałacu w Tyczynie, odsłoniętą w 2013 roku, która oddaje hołd jego działalności i pamięci 19 synów mieszczan tyczyńskich oraz 2 chłopskich synów z Budziwoja, którzy przyłączyli się do powstania. W październiku 1863 roku Wodzicki został skazany zaocznie na śmierć za swoją działalność, co zmusiło go do emigracji.
Ludwik Wodzicki cieszył się powszechnym szacunkiem i uznaniem. Podczas jego pogrzebu, który odbył się w Tyczynie, trumnę eskortowała konna banderia 40 Budziwojaków, co świadczyło o głębokiej sympatii i szacunku, jakim był darzony.
