Rząd ogłosił nowy program mieszkaniowy „Pierwsze klucze”, który wspiera zakup mieszkań na rynku wtórnym.
Program „Pierwsze klucze” zaprezentowany przez ministra rozwoju i technologii Krzysztofa Paszyka ma na celu wspieranie osób, które nigdy wcześniej nie posiadały nieruchomości, w zakupie mieszkania na rynku wtórnym.
Jego główną zaletą jest zapewnienie pomocy finansowej w spłacie rat kredytowych, co ma ułatwić dostęp do własnego mieszkania. Program ma obowiązywać przez co najmniej 5 lat i obejmować osoby, które zdecydują się na zakup mieszkania lub domu, pod warunkiem, że wybrana nieruchomość jest co najmniej 5-letnia, a jej właściciel posiada ją co najmniej 3 lata.
Program „Pierwsze klucze” ma eliminować rynek pierwotny z tej formy wsparcia, a więc pieniądze nie trafią do deweloperów.
Celem jest ograniczenie spekulacji na rynku nieruchomości i skierowanie wsparcia tylko do osób kupujących mieszkania, które są już w obiegu. W ramach programu wprowadzono także limit ceny metra kwadratowego mieszkania, który dla całej Polski wynosi 10 tys. zł, a dla 5 największych i najdroższych miast (Warszawy, Krakowa, Wrocławia, Poznania, Gdańska) wzrasta do 11 tys. zł.
Gminy będą miały możliwość podniesienia tego limitu, dostosowując go do lokalnych warunków.
Program ma również na celu eliminację zakupów od tzw. „flipperów” (osób, które kupują nieruchomości, aby je szybko sprzedać z zyskiem). Zakupy takie nie będą możliwe w ramach tego programu. Ponadto, wsparcie będzie dostępne wyłącznie dla obywateli Polski, a regulacje prawne będą szczegółowo określały minimalny okres użytkowania nieruchomości objętych wsparciem.
Warto również zauważyć nową kategorię „inwestorów społecznych”, którzy będą mogli oferować mieszkania na rynku pierwotnym w ramach programu. Inwestorzy społeczni to w praktyce TBS-y (Towarzystwa Budownictwa Społecznego), spółdzielnie mieszkaniowe i samorządowe inicjatywy mieszkaniowe. Tego rodzaju podmioty będą mogły sprzedawać mieszkania na własność, z maksymalną marżą wynoszącą 25%. Inwestorzy ci będą mieli obowiązek realizowania innych inwestycji na wynajem, a ich mieszkańcy będą mieli prawo do zarządzania częścią wspólną budynków przez 10 lat.
Program zakłada również znaczną pomoc w zakresie mieszkalnictwa komunalnego i społecznego.
Ministerstwo rozwoju planuje przeznaczyć 2,5 miliarda złotych na ten cel w 2025 roku, co pozwoli na budowę nowych mieszkań oraz remonty już istniejących obiektów. Celem jest wybudowanie około 15 tys. nowych mieszkań w ramach mieszkalnictwa społecznego i komunalnego. W przyszłości, w 2030 roku, planowane jest zwiększenie liczby nowych mieszkań do około 40 tys. rocznie.
Dodatkowo, w ramach wsparcia dla sektora akademickiego, planowane jest dofinansowanie budowy i remontów akademików, z kwotą wsparcia wynoszącą nawet 80% kosztów inwestycji. Program ten ma na celu poprawę dostępności mieszkań dla studentów oraz zwiększenie jakości infrastruktury akademickiej.
Całość tych działań jest częścią szeroko zakrojonego planu rządu na poprawę dostępności mieszkań w Polsce, w tym na rynku wtórnym, społecznym i komunalnym. Programy te mają nie tylko poprawić sytuację mieszkaniową obywateli, ale także zaspokoić rosnące zapotrzebowanie na mieszkania w kontekście ciągłego wzrostu liczby ludności oraz zmieniających się potrzeb społeczeństwa.