S19 Domaradz – Krosno
Badania archeologiczne stanowią integralną część inwestycji drogowych, pozwalając odkrywać ślady przeszłości sięgające setek, a nawet tysięcy lat wstecz. Obecnie prowadzone są one na trasie budowy odcinka drogi ekspresowej S19 Domaradz – Krosno, obejmując miejscowości Iskrzynia, Kombornia, Blizne, Jasienica Rosielna oraz Orzechówka.
Łączna powierzchnia badanych stanowisk wynosi ponad 600 arów, a wstępne datowanie wskazuje okres wpływów rzymskich.
Archeolodzy odkryli pozostałości osadnictwa pradziejowego, w tym jamy osadowe, paleniska, dołki posłupowe oraz liczne fragmenty ceramiki.
fot. GDDKiA
Archeologia – podstawy i rodzaje badań
Już na etapie planowania inwestycji gromadzone są dane archiwalne dotyczące stanowisk archeologicznych na trasie przyszłej drogi. Liczba i charakter tych stanowisk mogą wpływać na wybór wariantu przebiegu drogi. Ze względu na nieodnawialny charakter dziedzictwa archeologicznego, kluczową zasadą jest zachowanie go w nienaruszonym stanie, co w niektórych przypadkach prowadzi do zmian w projekcie drogi.
Badania rozpoznawcze – powierzchniowe
Po wydaniu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach konieczne jest uzyskanie decyzji wojewódzkiego konserwatora zabytków określającej zakres badań. Pierwszym etapem są badania nieinwazyjne – tzw. powierzchniowe. Archeolodzy przeszukują teren inwestycji w poszukiwaniu fragmentów naczyń glinianych lub narzędzi krzemiennych. W przygotowaniu badań wykorzystywane są także kwerendy archiwalne, dane z LiDAR i zobrazowania satelitarne.
Badania wykopaliskowe – inwazyjne
W kolejnym etapie prowadzone są badania wykopaliskowe lub sondażowe, wskazane przez wojewódzkiego konserwatora zabytków. Polegają one na metodycznym usuwaniu warstw ziemi w celu odkrycia zabytków. Każdy etap badań dokumentowany jest fotograficznie, rysunkowo i opisowo, a odkryte obiekty poddawane są analizom, pozwalającym na odtworzenie działalności ludzi w przeszłości.
Nadzór archeologiczny podczas budowy
Podczas prac ziemnych na placu budowy obecny jest archeolog, który nadzoruje proces odhumusowania. W przypadku odkrycia zabytków roboty zostają wstrzymane, a znaleziska zgłaszane wojewódzkiemu konserwatorowi zabytków. Taka procedura może czasowo wstrzymać fragment inwestycji, wpływając na harmonogram budowy i generując dodatkowe koszty dla inwestora.
